Deze 5 beschermingsmechanismen hielden mij staande in een grote vriendengroep

Voordat ik in de ziektewet terecht kwam maakte ik deel uit van een grote vriendengroep. Eigenlijk paste deze groep helemaal niet zo goed bij me, maar dat heb ik een hele tijd genegeerd. Ik paste me aan bij de rest en was nooit echt mezelf in deze groep. De grote vriendengroep waar ik in zat paste helemaal in het plaatje van de keuzes die ik gemaakt had in de afgelopen jaren. 

Ik dacht dat ik het heel erg naar mijn zin had in deze groep, maar dit was eigenlijk meer wat ik mezelf voorhield. Diep van binnen voelde ik wel dat deze groep niet goed bij me paste, maar ik accepteerde dit gevoel niet van mezelf. In plaats daarvan bleef ik aardig tegen de mensen in de vriendengroep, deed ik wat zij wilden en liet ik mijn eigen interesses naar de achtergrond verdwijnen. 

Zo nu en dan vermeed ik het contact met de groep, bijvoorbeeld als ik een vriend had. Dan ging ik meer met zijn vrienden om dan met mijn eigen vrienden. Nu een heel duidelijk signaal. Om mezelf staande te houden in deze vriendengroep maakte ik ongemerkt gebruik van een aantal overduidelijke beschermingsmechanismen. Deze kleine trucjes hielpen me om mezelf te beschermen van het ‘gevaar’ wat ik geregeld voelde. Op deze manier verdrong ik mijn angsten en lukte het me toch om sociale activiteiten te doorstaan. Dit zijn de beschermingsmechanismen die mij staande hielden in deze grote vriendengroep:

1. Alcohol
2. Mijn telefoon
3. Een beste vriendin die er altijd bij was
4. Mijn mening voor me houden
5. Niet te spontaan en enthousiast zijn

Wat zijn beschermingsmechanismen?

Beschermingsmechanismen zijn de manier waarop jij jezelf probeert te beschermen in sociale situaties. Het is een van de symptomen van sociale angst, de gedragssymptomen. In de loop van de jaren heb je je eigen veiligheidsgedrag gecreëerd voor jezelf. Het zijn kleine trucjes die jou helpen om die angstconfrontatie niet aan te hoeven gaan. Het beschermt je tegen het ‘gevaar’. Deze trucjes helpen je om de tijd door te komen in ongemakkelijke sociale situaties en om eventuele angsten niet aan te hoeven gaan. 

Je hebt bijvoorbeeld altijd je telefoon in je hand in het openbaar, zodat je altijd kan doen alsof je druk aan het typen bent op het moment dat je vreest dat iemand met je wil gaan praten. Beschermingsmechanismen zijn er in allerlei verschillende soorten en maten. 

Ze geven je het idee dat je veilig bent in een sociale situatie. Op de korte termijn lijkt een beschermingsmechanisme ook te helpen, maar op de lange termijn vermijd je eigenlijk gewoon je angst en daardoor blijft die angst steeds bestaan. Of het wordt zelfs erger. Maar voor een lange tijd weten ze je wel een soort van te beschermen. In dit artikel lees je meer over wat beschermingsmechanismen precies zijn

Alcohol drinken

Een van de grootste beschermingsmechanismen die er zijn is het drinken van alcohol. Het is volledig geaccepteerd in onze maatschappij om te drinken, het wordt zelfs gebruikt om de scherpe randjes er een beetje af te halen. In mijn oude vriendengroep werd veel en vaak gedronken.

Eigenlijk was er geen enkele gelegenheid waar er niet gedronken werd. Op dinsdagavond gingen we de kroeg in om speciaal bier te drinken. Als we elkaar in het weekend zagen was daar bier of wijn bij.

Door het drinken van alcohol had ik lang niet in de gaten welke spanningen ik om me heen had hangen. Ik dronk ze namelijk snel weg en dacht er daardoor geen last van te hebben. De rest om me heen dronk ook. Er was maar een meisje in de groep die niet zoveel dronk, omdat ze er niet zo lekker op ging.

Toen ik in de ziektewet terecht kwam leerde ik dat alcohol vaak een beschermingsmechanisme kon zijn. Het vervelende was alleen dat er niet echt situaties waren met mijn vriendengroep waar ik zonder alcohol kon oefenen. Ik kon wel met ze afspreken en niet drinken, maar de kans dat ik dan opmerkingen zou krijgen was heel groot.

Dat zag ik op dat moment ook nog niet zo zitten. Dat alcohol drinken me niet echt hielp om me oké te voelen in de groep werd pijnlijk duidelijk op de verjaardag van mijn beste vriendin. Mijn relatie van 5 jaar was sinds een paar maanden uit en de break-up was pittig. Ik wilde mijn ex niet zien, maar mijn vriendin deelde me mee dat zij hem toch uitgenodigd had voor haar verjaardag.

In plaats van aangeven dat ik daar niet blij mee was, of er voor te kiezen om niet te gaan ging ik strak van de spanning naar de verjaardag. De hele tijd was ik bezig met de deur. Zou hij ineens binnen komen gestapt? Om de spanning te verminderen dronk ik flink door. Het resulteerde uiteindelijk in dronken worden waarbij ik mijn mobiele telefoon in de wc pot liet vallen.

Drie keer raden waar het de weken daarna over ging… Alcohol drinken kan helpen om een klein beetje de scherpe randjes eraf te halen. Maar wees voorzichtig met alcohol als je veel spanning hebt. Het kan dan ontzettend verkeerd vallen en resulteren in juist nog meer angstige, ongemakkelijke of gênante situaties. Het is daarmee een van de meest gevaarlijke beschermingsmechanismen die er zijn. Aan beschermingsmechanismen zitten ook nadelen. Lees in dit artikel wat die nadelen van beschermingsmechanismen zijn

Mijn telefoon

Mijn telefoon heeft jarenlang zowat aan mijn hand vastgeplakt gezeten in een heleboel situaties. Ik dacht dat ik een telefoonverslaving had en ik kon er maar geen grip op krijgen om mijn telefoon in mijn zak of tas te laten. Zodra het kon greep ik automatisch naar mijn telefoon. Alleen bleek het dat mijn telefoonverslaving gewoon een van mijn hardnekkigste beschermingsmechanismen was! Mijn telefoon diende als een buffer tussen mij en de buitenwereld. Ik gebruikte mijn telefoon om bezig te lijken waardoor ik geen contact hoefde te maken met anderen. Ook zorgde ik er voor dat ik altijd gelijk reageerde op mensen. Ik durfde het niet aan om mensen te laten wachten.

Diep van binnen zat de overtuiging dat mijn telefoon mij beschermde in sociale situaties, maar eigenlijk gebeurde het tegenovergestelde. Mijn beste vriendin plaagde me vaak met het gebruik van mijn telefoon. Ze lachte me uit en maakte me belachelijk, soms irriteerde ze zich er ook openlijk aan. Toch lukte het me niet om mijn telefoon los te laten. Dat begon pas te lukken toen ik uitviel in de ziektewet. Toen lukte het me niet meer om de lettertjes van berichten te lezen en kostte reageren en de telefoon opnemen me veel te veel energie.

Pas toen ik los kon komen van mijn telefoon leerde ik wat de relatie van sociale angst met mijn telefoon was en hoe ik daar vanaf kon komen. Ik hoefde niet 24/7 beschikbaar te zijn en in sociale situaties kon ik steeds vaker mijn telefoon in mijn tas houden, omdat ik leerde hoe ik wel de confrontatie met mensen aan kon gaan. In dit artikel vertel ik je meer over wat sociale angst is in relatie met je mobiele telefoon. Ook daar vind je een hoop beschermingsmechanismen!

Een beste vriendin die er altijd was in die grote vriendengroep

Ergens alleen heen gaan is heel lang niet in me opgekomen. Ik heb twaalf jaar lang een beste vriendin gehad. Waar ik was, was zij. Waar zij was, was ik. We leerden elkaar kennen op een feestje en werden al snel onafscheidelijk. Maar ze bleek ook een van mijn grootste beschermingsmechanismen te zijn. Dat vond ik jarenlang heerlijk! Het voelde fijn om een bondgenoot te hebben, om dingen te kunnen delen met iemand. We hadden dezelfde humor, vonden dezelfde dingen leuk en leken op elkaar. Tenminste, dat dacht ik heel lang.

Ik volgde mijn vriendin, die een stuk dominanter was dan ik. Ik keek tegen haar op, geloofde en vertrouwde haar. Als het even kon waren we samen. Ik ging eerst naar haar toe voor we naar een feestje gingen en we grapten weleens dat we vrouwenverkering hadden. Vooral voor de andere meiden in de groep was het niet altijd zo makkelijk dat wij altijd samen waren. Het was moeilijk voor hen om er tussen te komen. We waren als een eenheid en daardoor konden de andere meiden mij en mijn beste vriendin niet echt beter leren kennen.

Ook bleek dat mijn beste vriendin er wel profijt van had dat ik zo volgzaam en onzeker was. Ze had veel invloed op mij en kreeg eigenlijk altijd haar zin. In plaats van een team te zijn was ik eigenlijk meer als een hondje die achter haar aanliep. Het was voor mij niet heel gezond en voor de andere mensen in de groep niet altijd eenvoudig. Het voelde lang heel veilig met mijn beste vriendin, maar uiteindelijk bleek onze vriendschap toch ongezonder te zijn dan ik dacht. Lees in dit artikel wat de signalen zijn van een ongezonde vriendschap. 

Mijn mening voor me houden

Mijn mening heb ik jaren voor me gehouden in de grote vriendengroep waar ik in zat. Al vrij snel had ik in de gaten dat deze groep anders was dan ik zelf was. Ik was veel explosiever, enthousiaster en aanwezig, maar ik stopte dit weg om er bij te horen in de groep. Je gedrag om er bij te horen valt onder je beschermingsmechanismen. De grote vriendengroep was vrij conflict vermijdend. Er werd meer achter elkaars rug om gepraat dan tegen elkaar. Ook werden er weinig grenzen aangegeven direct naar elkaar toe. Het was een hele relaxte groep die het allemaal niet zoveel uit leek te maken. In die groep voelde ik duidelijk geen ruimte om mijn mening te geven.

Telkens als iets me pijn deed drukte ik het weg, omdat ik ook relaxed wilde zijn. Het leek me beter om mijn mening voor me te houden, omdat ik als een van de laatsten in deze vriendengroep was gekomen en ik bang was dat ik er zo weer uit zou liggen. Door mijn mening niet te geven liet ik mensen over mijn grenzen gaan. Maar het zorgde er ook voor dat ik de rest volgde en niet mijn eigen behoeften en verlangens uitsprak. Die drukte ik steeds meer weg. Als je jouw eigen mening niet uitspreekt, maar meedeint met de rest, kom je steeds verder van jezelf af te staan. Hoe minder je jezelf bent, hoe zwaarder het zal worden om in een grote vriendengroep te zijn.

Toen ik in de ziektewet weer dichter bij mezelf kwam begon dit gevoel te botsen met de manier waarop mijn vrienden met elkaar omgingen. Omdat ik zo lang mijn mening niet had gegeven viel het niet zo goed toen ik ineens wel mijn mening ging geven. Het contact met de groep verwaterde steeds meer. Mensen begrepen me niet en liepen bij me weg, voornamelijk omdat ze zelf conflict vermijdend waren. Ja, door mijn mening niet te geven had ik lang in een grote vriendengroep gezeten. Maar het waren niet het soort vrienden die echt goed bij mij pasten en me gelukkig maakten. Ik kon niet echt mezelf zijn bij ze en durfde mijn grenzen niet aan te geven. Daardoor liepen mijn vrienden er geregeld overheen. Mijn mening geven is iets wat bij mij past, het hoort bij mezelf zijn. In dit artikel deel ik inzichten die ik heb opgedaan over vriendschap waardoor ik geen beschermingsmechanismen meer hoefde in te zetten.

Niet te spontaan en enthousiast zijn

Spontaan en enthousiast zijn leek in mijn grote vriendengroep iets heel gênants te zijn. Iedereen was maar matig enthousiast over dingen. Het was alsof alles wel prima was en wel oké. Maar niemand toonde ooit explosieve passie of enorme blijdschap. Dat werd ook vaak de kop in gedrukt. Mezelf zo rustig houden valt ook onder beschermingsmechanismen. Vooral mijn beste vriendin had er een handje van om mijn spontaniteit te veroordelen en af te keuren. Ze deed lacherig als ik erg enthousiast of fel ergens over was, want ik kon maar beter een beetje rustiger doen.

Ik ging dus mee in de slome flow van de groep, terwijl ik eigenlijk helemaal niet zo was. Het zorgde ervoor dat ik daadwerkelijk steeds minder enthousiast werd over allerlei dingen. Ik durfde dat namelijk niet meer. Doe maar normaal, dan doe je gek genoeg leek echt als een enorme overtuiging in deze hele groep te liggen. Vanaf dat ik begon met Instagram werd ik steeds enthousiaster over mijn passies, hobby’s en waar ik voor stond. Omdat ik steeds minder in contact was met mijn vriendengroep kreeg het ook de ruimte om te groeien. Elke keer als ik weer in mijn vriendengroep was, voelde ik hoe meer het begon te wrijven. Ik kwam steeds verder van de vriendengroep af te staan, omdat ik anders was.

Hoe het uiteindelijk afliep

De beschermingsmechanismen die me lange tijd beschermden tegen het gevaar van de grote vriendengroep begonnen hun waarde uiteindelijk te verliezen. Ik viel uit in de ziektewet, omdat ik zo lang mezelf beschermd had tegen angsten die alleen maar groter en groter werden. Toen ik begon te veranderen en mijn beschermingsmechanismen begon te herkennen werd duidelijk hoe misplaatst mijn plek in de grote vriendengroep had. Ik begon me steeds eenzamer te voelen, ondanks dat ik zoveel mensen om me heen had.

Het was lastig om mezelf beter te leren kennen, maar in die vriendengroep niet mezelf te kunnen zijn. Dat gevoel begon steeds meer op te breken, tot het punt dat ik er voor koos om uit deze vriendengroep te stappen. En dat was een van de beste keuzes die ik kon maken! Ik kon mijn vriendschappen niet meer in stand houden met de beschermingsmechanismen. En zonder de beschermingsmechanismen werd duidelijk dat we niet bij elkaar pasten. Ik leerde ondertussen dat er andere mensen waren die wel goed bij me pasten, wat me de kracht gaf om uit de groep te stappen.

Ja, het was pittig om deze keuze te maken. Het heeft me ook veel verdriet gedaan. Maar het heeft me uiteindelijk meer vrijheid gegeven en minder eenzaam laten voelen dan in die grote vriendengroep.

Welke beschermingsmechanismen gebruik jij om je staande te houden in een grote vriendengroep?

Liefs,

Linda