Hoe wordt sociale angst gediagnosticeerd?

Hoe sociale angst wordt gediagnosticeerd kan in elk land verschillen, maar in Nederland wordt sociale angst in de meeste gevallen gediagnosticeerd door professionals in de geestelijke gezondheidszorg, zoals psychologen, psychiaters of huisartsen. De procedure van diagnose gaat meestal in de volgende stappen:

Het eerste gesprek

Als je twijfelt of je sociale angst hebt of andere mentale klachten, dan ga je als eerst naar de huisarts. Daar leg je uit wat er met je aan de hand is en de huisarts maakt van daaruit een globale beslissing welke kant jij op kan voor de juiste hulpverlening. Tijdens dit gesprek probeert de huisarts een zo goed mogelijk beeld te krijgen van jouw symptomen, je algemene gezondheid en jouw leefomstandigheden.

De huisarts verwijst jou door naar de GGZ. Let op: ga voor de gespecialiseerde GGZ en niet de basis GGZ, want zij diagnosticeren geen stoornissen, ze helpen alleen met kortdurende trajecten. Als jij je bij hen aanmeldt zal het dan ook langer duren voor je geholpen wordt, want zij zullen je weer doorverwijzen naar de gespecialiseerde GGZ.

Intakegesprek of diagnostisch interview

Als je naar de GGZ gaat krijg je een intakegesprek. Dit wordt ook wel een diagnostisch interview genoemd maar richting de client wordt daar eigenlijk niet over gesproken. Het is een vakterm. In dit intakegesprek vraagt de professional naar meer gedetailleerde informatie over je angstsymptomen en andere relevante aspecten van je leven. De hulpverlener vraagt waarschijnlijk over je sociale interacties, hoe je je voelt in verschillende sociale situaties, en of je lichamelijke reacties ervaart in bepaalde situaties.

De diagnostische criteria van sociale angst

De diagnostische criteria voor sociale angststoornis zijn vastgelegd in het diagnostisch handboek de “Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders”, ook wel de DSM genoemd. Op dit moment spreken we over de DSM-5, omdat dit diagnostisch handboek door de jaren heen steeds weer verbeterd en aangepast wordt. Aan de hand van deze diagnostische criteria zal de hulpverlener nagaan of jouw symptomen voldoen aan de criteria van de sociale angststoornis.

De diagnose sociale angststoornis in de DSM-5:

In de “Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders” (DSM-5) wordt de sociale angststoornis gedefinieerd door specifieke diagnostische criteria van waaruit de hulpverlener de diagnose kan stellen. Dit zijn de criteria voor de diagnose van sociale angststoornis volgens de DSM-5:

1. Een uitgesproken en aanhoudende angst die optreedt in sociale situaties of bij het vooruitzicht van sociale situaties.
2. Blootstelling aan de gevreesde sociale situatie(s) veroorzaakt bijna altijd onmiddellijke angst, die kan manifesteren als een situatie gebonden paniekaanval.
3. Betrokkene vermijdt of doorstaat de gevreesde sociale situatie(s) met intense angst of nood.
4. De sociale angst of vermijding is niet uitsluitend toe te schrijven aan de directe fysiologische effecten van een middel (bijvoorbeeld drugs of medicatie) of een somatische aandoening, en het kan niet beter worden verklaard door een andere psychische stoornis.
5. De sociale angst is niet beperkt tot kenmerken van een autismespectrumstoornis, schizotypische persoonlijkheidsstoornis, of een andere psychotische stoornis.
6. Als er een medische aandoening aanwezig is, zoals de zichtbare misvorming of bij de ziekte van Parkinson, is de angst duidelijk excessief.
7. Als een andere psychische stoornis aanwezig is, zoals paniekstoornis of obsessief-compulsieve stoornis, is de sociale angst duidelijk excessief.

Om de diagnose van sociale angststoornis te kunnen stellen, moeten de symptomen aan deze criteria voldoen en voor aanzienlijke beperkingen of lijden zorgen in het sociale leven, op het werk of op school of andere belangrijke functioneringsgebieden van de persoon in kwestie.

Alleen een gekwalificeerde hulpverlener is in staat om de formele diagnose sociale angststoornis te stellen aan de hand van de DSM-5. Het wil alleen niet zeggen dat jij jezelf ook goed kan herkennen in de diagnose. Het helpt je om hulp te zoeken en de diagnose daadwerkelijk te laten stellen. Dat geeft je duidelijkheid en meer zekerheid over hoe je nu verder kunt handelen.

Herken jij jezelf hierin en wil je meer grip op je sociale angst?

Ik heb het gratis e-book 'Meer Grip Op Sociale Angst' voor je geschreven waarin ik 7 inzichten mét oefeningen deel die jou helpen om sociale angst stapje voor stapje te overwinnen! Schrijf je in en ontvang het e-book direct in je mail!

Klik op bovenstaande afbeelding om het e-book gratis te downloaden >>