Wat zijn de symptomen van sociale angst?

Het is belangrijk om te weten wat de symptomen van sociale angst zijn om echt aan de slag te gaan met jouw klachten. Hoe beter jij jezelf kent, hoe beter je kan genezen. In dit artikel bespreek ik de verschillende symptomen van sociale angst.

Drie soorten symptomen van sociale angst

Sociale angst is een psychische aandoening. Het heeft te maken met je psyche, je brein. Je brein is het epicentrum van je lichaam. De plek waar alles wordt aangestuurd. Je kunt je dus wel voorstellen dat als er iets aan de hand is met je brein, dit een heleboel uiteenlopende effecten in je lichaam met zich mee kan brengen.

Deze effecten zijn voornamelijk voelbaar voor jou, degene die sociale angstklachten heeft. Maar in sommige gevallen kunnen symptomen ook zichtbaar worden voor je omgeving. Iemand met sociale angst heeft in ieder geval vaak de angst dat de symptomen zichtbaar worden voor hun omgeving.

Ja, sociale angst is een psychische aandoening, maar het heeft effect op alle onderdelen van jou en je lichaam. Dat sociale angst een psychische aandoening is wil niet zeggen dat je ook alleen psychische symptomen zult krijgen. Sociale angst wordt op drie verschillende manieren duidelijk voor jou. En in sommige gevallen ook voor je omgeving.

Om beter te leren begrijpen wat sociale angst precies inhoudt en hoe het voelt, is het goed om te weten wat de verschillende symptomen van sociale angst zijn. Om daar op in te zoomen gaan we eerst in op de soorten symptomen. Er zijn namelijk drie verschillende soorten symptomen:

1. Cognitieve symptomen
2. Lichamelijke symptomen
3. Gedragssymptomen

Cognitieve symptomen

Cognitieve symptomen zijn de kenmerken die zich afspelen in je hoofd. Sociale angst heeft effect op je cognitieve vaardigheden. Je cognitieve vaardigheden zijn de manieren waarop je informatie kan opnemen en verwerken. Hoe vaardiger je bent, hoe beter dit gaat. Je geheugen speelt een grote rol binnen de cognitieve vaardigheden.

Het onthouden van dingen helpt je om mee te draaien in de maatschappij. Om je werk te kunnen doen, om voor jezelf en je huishouden te kunnen zorgen. Ook taal, intelligentie en concentratie spelen daarin een belangrijke rol. Binnen de cognitieve symptomen onderscheiden we 5 verschillende soorten symptomen:

1. Belemmerende overtuigingen

2. Negativiteitsbias

3. Negatieve gedachtes

4. Verhoogd zelfbewustzijn

5. Laag zelfbeeld

Lees hier meer over de cognitieve symptomen van sociale angst

1. Belemmerende overtuigingen

Jouw overtuigingen vormen de kern van hoe je jezelf en de wereld om je heen begrijpt. Ze zijn diepgeworteld en ontstaan voornamelijk in je jeugd door invloeden van familie, vrienden en school. Soms zijn deze overtuigingen belemmerend.

Voorbeelden van overtuigingen zijn:

• Ik ben niet goed genoeg
• Als ik me aanpas hoor ik er wel bij
• Iedereen moet mij aardig vinden

Ze zijn vaak zo diep verankerd dat je niet eens bewust bent van hun invloed op je gedachten en gedrag. Deze belemmerende overtuigingen zijn irrationeel en gebaseerd op aannames, niet altijd op waarheid. Ze kunnen je dagelijkse leven beperken en je dromen in de weg staan.

Bij mensen met sociale angst zie je vaak dat diep van binnen dromen aanwezig zijn, maar de keuzes om ze waar te maken worden niet gemaakt. Dit komt vaak door diepgewortelde overtuigingen die je weerhouden om stappen te zetten die bij je passen.

Verander je overtuigingen door aan de slag te gaan met cognitieve gedragstherapie en het g-schema. Het zal invloed hebben op al jouw cognitieve symptomen van sociale angst.

Lees hier meer over belemmerende overtuigingen

2. Negativiteitsbias

De negativiteitsbias verwijst naar onze natuurlijke neiging om meer nadruk te leggen op negatieve gebeurtenissen dan op positieve. Dit geldt niet alleen voor mensen met sociale angst, maar voor iedereen. Negatieve ervaringen wegen vaak zwaarder door dan positieve.

Het is belangrijk te onthouden dat negativiteit van nature meer aandacht trekt en gemakkelijk onze gedachten en gedrag kan beïnvloeden. Bewustzijn hiervan helpt om deze invloed te verminderen en meer ruimte te geven aan positiviteit.

3. Negatieve gedachtes

Negatieve gedachten, ook wel negatieve zelfpraat genoemd, vloeien voort uit belemmerende overtuigingen en de neiging om de nadruk te leggen op wat niet goed gaat. Dit interne stemmetje bekritiseert je en houdt je tegen om je volle potentieel te benutten. Het vertelt je dat je niet goed genoeg bent, waardoor je successen minimaliseert en je zelfvertrouwen afbrokkelt.

Met zo'n 50.000 tot 60.000 gedachten per dag zijn negatieve gedachten vaak onbewust en gewoonweg gewend. Echter, voortdurende negatieve zelfpraat is schadelijk voor je mentale welzijn, geleidelijk ondermijnt het je zelfvertrouwen en eigenwaarde. Soms vermommen deze gedachten zich als bescheidenheid, waardoor het lastig kan zijn ze te herkennen.

Hoewel bescheidenheid gewaardeerd wordt, kan het wegwuiven van complimenten en het voortdurend minimaliseren van successen schadelijk zijn. Het onderscheiden van oprecht negatieve zelfpraat van bescheidenheid is soms complex, maar het koesteren van zelfliefde en zelfacceptatie is van onschatbare waarde.

Lees hier meer over negatieve gedachtes en ontdek welke soorten er zijn!

4. Laag zelfbeeld

Je zelfbeeld is jouw innerlijke kijk op je identiteit, gevoelens, gedachten en gedragingen. Het kan positief of negatief zijn, waarbij een negatief zelfbeeld resulteert in zelfkritiek en een lage eigenwaarde.

Af en toe onzeker zijn is normaal en gezond. Maar wanneer dit gevoel overheerst en je gedrag en beslissingen beïnvloedt, wordt het problematisch. Een negatief zelfbeeld leidt tot zelfbevestigende overtuigingen en kan je gedachten, gevoelens en acties negatief beïnvloeden.

Signalen van een laag zelfbeeld zijn onder meer negatieve interne dialoog ('Ik kan het niet'), het ontbreken van zelfbeloning na succes en overmatige focus op falen. Het weerhoudt je van positief zelfsprekendheid en ondermijnt je vermogen om jezelf te waarderen en te accepteren.

Een laag zelfbeeld creëert weerstand tegen persoonlijke groei en externe bevestigingen bevestigen dit beeld. Het kan resulteren in moeite om jezelf te presenteren en invloed hebben op hoe anderen je zien.

Mensen met een laag zelfbeeld kunnen zichzelf definiëren op basis van de meningen van anderen en ervaren moeilijkheden om hun eigen identiteit en waarde te begrijpen.

Lees hier meer over een laag zelfbeeld

5. Verhoogd zelfbewustzijn

Zelfbewustzijn is het bewustzijn van je eigen identiteit, gedachten en gedrag in relatie tot anderen. Een verhoogd zelfbewustzijn komt tot uiting als je continu je eigen aanwezigheid in sociale situaties voelt en je jezelf beoordeelt met een kritische blik.

Dit gevoel zorgt ervoor dat je denkt dat anderen jou voortdurend observeren en negatieve aspecten aan je opmerken, zelfs de kleinste details. Het uitvergroten van je eigen onzekerheden maakt dat je gelooft dat anderen dit ook zo ervaren, hoewel zij meestal meer met zichzelf bezig zijn dan met jou.

Het ontdekken van verhoogd zelfbewustzijn is herkenbaar door het gevoel dat je in de schijnwerpers staat, terwijl anderen jouw tekortkomingen opmerken. Dit kan leiden tot een dwangmatige focus op jezelf en wat anderen van jou denken, hoewel dit in werkelijkheid minder prominent aanwezig is in de gedachten van anderen.

Lees hier meer over het verhoogd zelfbewustzijn

Lichamelijke symptomen

Mentale problemen, zoals sociale angst, vertalen zich niet alleen naar emotionele uitdagingen maar hebben ook invloed op het lichaam. Deze angst brengt diverse lichamelijke symptomen met zich mee, die voor iedereen verschillend kunnen zijn. Dit kan het lastig maken om te herkennen of deze reacties voortkomen uit angst of andere oorzaken.

De fysieke symptomen van sociale angst kunnen ongemakkelijk en zelfs angstaanjagend zijn, vooral als ze leiden tot paniekaanvallen. Wanneer je deze lichamelijke reacties beter begrijpt en hun verband met angst erkent, kun je eerder herkennen dat het om angstreacties gaat en gerustgesteld worden dat er geen ernstige zaken aan de hand zijn.

Het begrijpen van deze lichamelijke signalen helpt bij het nemen van stappen om te reageren op een angst- of paniekaanval.

Deze lichamelijke symptomen kunnen voorkomen:

Blozen

Zweten

Slapeloosheid

Heel vaak moeten plassen

Misselijkheid

Verminderde eetlust

Spierspanningen

Trillen

Duizeligheid

Hoofdpijn

Maag- en darmklachten

Gedragssymptomen

Sociale angst vertaalt zich niet alleen in gedachten en lichamelijke reacties, maar ook in gedrag. Het brein reageert op deze angst door signalen te sturen die je aanzetten tot beschermend gedrag. Dit gedrag is vaak onbewust en gericht op het vermijden van situaties waarin je je kwetsbaar voelt of negatief beoordeeld zou kunnen worden.

Deze automatische beschermingsmechanismen kunnen resulteren in het vermijden van bepaalde situaties of in pogingen om eraan te ontsnappen. Als deze strategieën niet werken, kun je proberen de situatie te doorstaan met je eigen vorm van bescherming. Op de lange termijn zijn deze mechanismen echter zelden effectief.

Er zijn drie verschillende soorten gedragssymptomen:

1. Vermijden
2. Ontsnappen
3. Beschermingsmechanismen

1. Vermijden

Sociale angst brengt vaak vermijding met zich mee. Dit kan op verschillende manieren plaatsvinden, van het expliciet uit de weg gaan van situaties tot subtiele vormen van vermijding. Soms vermijd je iets door jezelf te overtuigen dat het niet bij je past, terwijl je diep van binnen eigenlijk geïnteresseerd bent. Andere keren vermijd je confrontaties uit angst voor negatieve reacties of om niet voor schut te staan. Dit vermijdingsgedrag vertoont gelijkenissen met beschermingsmechanismen, die verderop worden besproken.

2. Ontsnappen

Sociale angst kan leiden tot ontsnappingsgedrag. Dit kan variëren van fysiek weggaan uit een situatie tot jezelf volledig onderdompelen in afleidingen om aan angstige gedachten te ontsnappen. Bijvoorbeeld door weg te lopen van een feestje of je te verbergen op het toilet. Ontsnappen kan ook betekenen dat je jezelf verliest in activiteiten zoals langdurig series kijken of gamen, of zelfs het gebruik van middelen zoals drank of drugs om het gevoel van dreiging te ontlopen.

3. Beschermingsmechanismen

Beschermingsmechanismen, ook wel veiligheidsgedrag genoemd, zijn patronen die je hebt ontwikkeld om jezelf te beschermen tegen sociale situaties die angst veroorzaken. Deze mechanismen bieden op korte termijn een gevoel van veiligheid en vermijden tijdelijk ongemak. Echter, op de lange termijn versterken ze juist je angst en voorkomen ze dat je je angsten aanpakt en overwint. Ze houden je gefocust op jezelf, waardoor je moeite hebt met echt deel te nemen aan gesprekken en situaties, omdat je te druk bezig bent met je eigen gedrag en gedachten.

Voorbeelden van beschermingsmechanismen

1. Altijd oordopjes of een koptelefoon met muziek op in het openbaar;
2. Alcohol drinken voor meer zelfvertrouwen in sociale situaties;
3. De menukaart van het restaurant waar je gaat eten van tevoren doornemen om te voorkomen dat je daar niet kan beslissen;
4. Op je telefoon kijken om bezig te lijken;
5. De hele tijd bij dezelfde persoon blijven plakken als je ergens in het openbaar bent;
6. Geen oogcontact maken;
7. Alcohol drinken;
8. Een koptelefoon dragen in het openbaar;
9. Plannen afzeggen met een smoes, omdat je bang bent dat je anders overgehaald wordt om toch te komen
10. Je mond bedekken met je handen als je praat

Meer grip krijgen op sociale angst?

In mijn gratis e-book 'meer grip op sociale angst' geef ik je 7 inzichten met opdrachten mee die jou op weg helpen om meer grip te krijgen op sociale angst in je dagelijks leven. Meld je aan en ontvang hem gelijk in je mailbox!

Klik op bovenstaande afbeelding om het e-book gratis te downloaden >>