Zo herken en overwin je succesvol een laag zelfbeeld

Een laag zelfbeeld is een van de cognitieve symptomen van sociale angst, maar hoe herken je nou een laag zelfbeeld? Op welke signalen moet je letten? Dat ga ik je in dit artikel uitleggen. 

Een laag zelfbeeld is altijd onderdeel van sociale angstklachten. Door je lage zelfbeeld en de negatieve overtuigingen over jezelf vind je bepaalde situaties en activiteiten erg spannend en durf je dingen niet. 

Jouw lage zelfbeeld is de basis voor veel dingen die verkeerd gaan of anders lopen in je leven dan je had gewild. Het veroorzaakt bepaalde gevoelens en die gevoelens zorgen voor bepaald gedrag. En jouw gedrag heeft weer invloed op de mensen om je heen. Zo is de vicieuze cirkel rond.

In dit artikel lees je:

• ­Wat is een laag zelfbeeld?
• Hoe ontstaat een laag zelfbeeld?
• Hoe herken je een laag zelfbeeld?
• De gevolgen van een laag zelfbeeld
• Hoe overwin je succesvol een laag zelfbeeld?

Wat is een laag zelfbeeld?

Een laag zelfbeeld is de negatieve overtuiging die jij hebt over jezelf, je gevoelens, gedachtes en gedrag. Je zelfbeeld is de manier waarop je naar jezelf kijkt. Als je zelfbeeld laag is koppel je hier automatisch negatieve aspecten aan vast. Een laag zelfbeeld is een van de symptomen van sociale angst. Het valt onder de cognitieve symptomen van de sociale angst stoornis, want het heeft effect op je cognitieve vaardigheden.

Iedereen is weleens onzeker over zichzelf. Over je uiterlijk, je prestaties of hoe je overkomt. Een beetje onzekerheid of spanning is niet erg, het is zelfs gezond en houdt je scherp. Echter, als deze onzekerheid steeds meer de boventoon gaat voeren en je leven gaat beheersen, spreken we van een laag zelfbeeld.

Alle negatieve gevoelens en gedachtes tasten je eigenwaarde en je zelfvertrouwen aan. Je voelt je minderwaardig zelfbeeld.

Als je last hebt van een laag zelfbeeld heb je de neiging om jezelf, je omgeving en de toekomst kritischer in te zien dan het in werkelijkheid is. Het zorgt ervoor dat je uitdagingen uit de weg gaat, of je twijfelt ontzettend aan jezelf of het je wel gaat lukken. Of je denkt al precies te weten wat een ander voelt en denkt. Niet invullen voor een ander speelt een belangrijke rol in je zelfbeeld verbeteren.

Mensen met een laag zelfbeeld vinden het moeilijk om iets positiefs over zichzelf te zeggen. Ze hebben moeite met complimentjes accepteren en hebben gedachtes als ‘ik ben saai’ of ‘niemand zit op mij te wachten’ en ‘ik kan ook niks!’. Je kunt je voorstellen dat je niet vrolijker wordt van zulke gedachtes.

Hoe zit het met jouw zelfbeeld? Herken een laag zelfbeeld aan deze pijnlijke signalen

Hoe ontstaat een laag zelfbeeld?

Een laag zelfbeeld is niet iets waar je mee geboren wordt, het ontstaat met de tijd. Je zelfbeeld ontstaat in de loop van je leven door de mensen om je heen, de dingen die je meemaakt en de omgeving waar je in opgroeit.

Een laag zelfbeeld ontstaat als deze ervaringen er voor zorgden dat je negatieve gedachtes kreeg over jezelf. Bijvoorbeeld over je uiterlijk of over je gedrag.

Het kan zijn dat je gepest bent in je jeugd, of buitengesloten. Of er was bij jou thuis weinig ruimte voor waardering.

Vaak is er niet een specifieke aanleiding voor een laag zelfbeeld. Het komt door een samenloop van omstandigheden verspreid over een langere periode. Een laag zelfbeeld kan onder andere ontstaan door:

• Emotioneel afwezige ouders;
• Gebrek aan veiligheid in je jeugd;
• Gepest worden;
• Foute vrienden;
• Social media.

Hoe herken je een laag zelfbeeld?

Een laag zelfbeeld herken je op alle vlakken in je leven. Het is als de kern diep in jou die negatief is ingesteld. Alles wat bij je binnenkomt gaat door een negatief filter. En alles wat er weer uitkomt gaat ook langs dat negatieve filter.

Je hebt een aantal flink negatieve overtuigingen over jezelf en je omgeving die je gevoelens, gedachtes en vooral gedrag beïnvloeden. Je gaat er vanuit dat je dingen niet goed doet, of dat je anderen tot last bent. Daardoor vind je het lastig om op jezelf te vertrouwen en keuzes te maken.

Iemand met een laag zelfbeeld:

• Kan lastig een relatie aangaan en/of onderhouden;
• Piekert veel;
• Heeft moeite met (kleine) beslissingen nemen;
• Vergelijkt zichzelf continu met anderen;
• Kan slecht tegen kritiek;
• Kunnen moeilijk positieve eigenschappen over zichzelf benoemen;
• Hebben moeite met grenzen aangeven.

De gevolgen van een laag zelfbeeld

Een laag zelfbeeld heeft vervelende gevolgen. Doordat je op een negatieve manier naar jezelf kijkt, beïnvloed dit je gevoelens, gedachtes en gedrag. Op alle drie heeft een laag zelfbeeld invloed en zie je de gevolgen terug.

Een laag zelfbeeld neemt psychische gevolgen met zich mee. Als je steeds negatief over jezelf denkt, slurpt dit je energie. Het put je uit om jezelf steeds in de negatieve spotlights te zien staan.

Het zorgt ervoor dat je meer risico loopt om een depressie of persoonlijkheidsstoornis te krijgen. Ook een eetstoornis ligt op de loer, helemaal als je zelfbeeld laag is door je uiterlijk.

Ook zie je een laag zelfbeeld terug in je gedrag. Zoals ik eerder al beschreef vinden mensen met een laag zelfbeeld het lastig om een complimentje in ontvangst te nemen.

Je lage zelfbeeld zorgt voor weerstand bij alles wat positief en liefdevol is.

Een laag zelfbeeld zorgt ervoor dat je weinig zelfvertrouwen hebt. Je kiest er dus voor om dingen uit de weg te gaan, zodat je het risico niet loopt om uitgelachen of afgewezen te worden. Ook vinden mensen met een laag zelfbeeld het lastig om hun grenzen aan te geven en zullen ze eerder met een ander meegaan dan wat ze zelf willen.

Hoe overwin je succesvol een laag zelfbeeld?

Een laag zelfbeeld hoeft niet blijvend zijn, je kunt het overwinnen! Je bewust worden van jouw lage zelfbeeld is de eerste stap die je maakt. Daarna ga je aan de slag om aan jouw zelfvertrouwen te werken. Want je mag op jezelf vertrouwen dat jij dingen kan. Dat mensen jou leuk vinden en je erbij willen hebben.

Met deze praktische tips en sociale angst oefeningen kun jij ook aan de slag om jouw lage zelfbeeld op te krikken en steeds meer zelfvertrouwen te krijgen! Weet wel dat je niet van de een op de andere dag ineens een beter zelfbeeld hebt. Hier gaat tijd overheen. Het gaat met vallen en opstaan.

Volg cognitieve gedragstherapie

Bij sociale angst, maar ook als je alleen last hebt van een laag zelfbeeld zonder specifieke diagnose, wordt cognitieve gedragstherapie vaak ingezet. Deze therapie gaat aan de slag met jouw negatieve gedachtes en helpt je deze om te buigen en anders te denken.

Schrijf je gedachtes op

Houd gedurende de dag jouw gedachtes bij. Schrijf er bijvoorbeeld 3 op. Bedenk je welke van deze gedachtes er voor zorgen dat je lage zelfbeeld in stand blijft, en welke gedachtes je juist helpen om meer zelfvertrouwen te krijgen.

Houdt een dankbaarheidsdagboek bij

Schrijf elke dag een aantal dingen op waar je dankbaar voor bent. Dankbaarheid maakt je milder en gelukkiger. Het zorgt ervoor dat je positiever naar de wereld om je heen gaat kijken en daarmee ook naar jezelf.

Pas je omgeving aan

Een laag zelfbeeld kan ontstaan door je omgeving, maar ook zeker in stand worden gehouden door je omgeving.

Ontdek wie of wat in jouw omgeving bijdraagt aan de negatieve gedachtes en bedenk hoe je hier afstand van kan nemen, of op een andere manier mee om te gaan.

Weet wat jij kan!

Om positieve eigenschappen en kenmerken aan jezelf op te noemen, moet je ze wel weten. Dit kun je trainen. Vraag aan mensen in je directe omgeving wat zij positieve eigenschappen aan jou vinden.

Schrijf deze op. Wees je bewust van wat mensen om je heen over je denken en wat je over jezelf mag denken

Tot slot

Een laag zelfbeeld is een heel groot onderdeel van sociale angst. De kern van sociale angst is het lage zelfbeeld, wat zorgt voor belemmerende overtuigingen, negatieve zelfpraat en een verhoogd zelfbewustzijn.

Alle symptomen hebben met elkaar te maken. Ze vullen elkaar aan en kunnen niet zonder elkaar. Samen vormen ze sociale angst.

Je zelfbeeld is de manier waarop je naar jezelf, je gevoelens, gedachtes en gedrag kijkt. Als dit negatief is spreken we van een laag zelfbeeld.

Dit lage zelfbeeld is er niet zomaar, maar ontstaat door verschillende omgevingsfactoren, zoals een gemis in je opvoeding of pesten.

Mensen met een laag zelfbeeld vinden het moeilijk om beslissingen te nemen. Ze zullen niet snel vooraan staan of vermijden zelfs situaties.

Ze kunnen slecht tegen kritiek, maar vinden het ook moeilijk om een complimentje te ontvangen. Ze zijn zich namelijk niet bewust van hun goede eigenschappen.

Een laag zelfbeeld heeft als gevolg dat je dingen uit de weg gaat en aan jezelf twijfelt. Als je het niet behandeld kan je meer last krijgen, zoals van een depressie of persoonlijkheidsstoornis.

Gelukkig is een laag zelfbeeld zeker te overwinnen! Ga er praktisch en stap voor stap mee aan de slag. Ga bijvoorbeeld aan de slag met sociale angst exposure oefeningen. Maak kleine stapjes en vier je successen, zodat jouw lage zelfbeeld succesvol kan groeien.

Wat ga jij toepassen om je negatieve zelfbeeld te verbeteren?

Liefs,

Linda

Laatst bijgewerkt op 08-04-2024