5 pijnlijke signalen van een laag zelfbeeld

Signalen van een laag zelfbeeld. Ik pikte ze lange tijd niet op, terwijl ze wel duidelijk werden bij mij. Mijn focus was zo ingesteld op de mensen om me heen, dat ik niet meer op mijzelf en de signalen van mijn lichaam lette. 

Een laag zelfbeeld is terug te zien in gevoelens en gedachten, maar ook in gedrag. Als je goed oplet kun je zien welke mensen er moeite hebben met hun zelfbeeld. Vaak wordt dit zichtbaar als ze een compliment of een schouderklopje krijgen.

Complimenten wegwuiven, kritisch zijn op jezelf en aan jezelf twijfelen zijn duidelijke signalen van een laag zelfbeeld. De negatieve instelling van een laag zelfbeeld voelt weerstand bij positieve en blije dingen. 

Deze 5 grootste signalen van een laag zelfbeeld geven een duidelijk beeld van hoe een laag zelfbeeld tot uiting komt. Dit is waar je zelf op kunt letten, maar ook wat anderen kunnen zien. Dit zijn de 5 grootste signalen van een laag zelfbeeld:

1. Je zegt negatieve dingen over en tegen jezelf
2. Je hebt moeite met het accepteren van een compliment
3. Je gelooft dat andere mensen beter zijn dan jij
4. Je raakt enorm overstuur als je kritiek krijgt
5. Je geeft jezelf de schuld als er dingen fout gaan

Wat is een laag zelfbeeld?

Je zelfbeeld is de manier waarop je naar jezelf, je gevoelens, gedachtes en gedrag kijkt. Als dit negatief is spreken we van een laag zelfbeeld. Je koppelt dan automatisch negatieve dingen aan jezelf, je gevoelens, gedachtes en gedrag. Een laag zelfbeeld is een van de symptomen van sociale angst. Het valt onder de cognitieve symptomen van de sociale angst stoornis, omdat het invloed heeft op je cognitieve vaardigheden. 

Iedereen is weleens onzeker over zichzelf. Een beetje onzekerheid of spanning is niet erg, het houdt je juist scherp. Als die onzekerheid echter de overhand neemt en je leven op verschillende plekken beïnvloed dan is het niet meer een beetje gezonde onzekerheid.

Een laag zelfbeeld is de negatieve overtuiging die jij hebt over jezelf, je gevoelens, gedachtes en gedrag. Je zelfbeeld is de manier waarop je naar jezelf kijkt. Als je zelfbeeld laag is koppel je hier automatisch negatieve aspecten aan vast.

Door je negatieve zelfbeeld ga je op een bepaalde manier denken en handelen. Je hebt de neiging om jezelf, je omgeving en wat er in de toekomst staat te gebeuren veel negatiever en kritischer in te vullen dan de werkelijkheid. Van daaruit vloeien allerlei nieuwe, negatieve gedachtes, gevoelens en gedrag. Negatief zelfbeeld voorbeelden zijn:

Je zegt negatieve dingen over en tegen jezelf

Negatieve dingen over jezelf zeggen lijkt soms een stuk eenvoudiger dan positieve dingen over jezelf zeggen. We zijn in Nederland niet zo van het opscheppen en dit is hoe positief praten over jezelf soms toch nog overkomt.

Als je last hebt van een laag zelfbeeld weet je niet zo goed wat positieve eigenschappen van jezelf zijn. Je gaat er vanuit dat je dingen niet kan en niet voor elkaar krijgt. Je hebt de overtuiging dat jij niet goed genoeg bent.

Meer weten over een laag zelfbeeld? In dit artikel lees je hoe je een laag zelfbeeld herkent én overwint!

Voorbeelden van negatieve zelfpraat:

• ‘Ze lachen vast om mij’
• ‘Ik ben ook altijd te laat’
• ‘Wat ben ik ook onhandig’
• ‘Ik ben echt een jankerd’
• ‘Ik had dit moeten weten, dan was de fout voorkomen’

Negatieve zelfpraat is voor mij heel lang gewoon geweest. Ik kwam er pas in de ziektewet achter hoeveel invloed mijn eigen praten had op mijn zelfbeeld en hoe vaak ik negatief over en tegen mezelf praatte.

Je brein gelooft wat jij tegen jezelf zegt. Om deze negatieve zelfpraat tegen te gaan kun je gebruik maken van positieve affirmaties. Dit zijn kort geformuleerde, positieve zinnetjes die jouw brein weer positief instellen.

Je hebt moeite met het accepteren van een compliment

Moeite hebben met het accepteren van een compliment zie je meer om je heen. Denk maar eens aan een compliment dat je krijgt over je outfit. Het is hard vechten tegen de onbewuste drang om hier bij te vertellen dat je die broek voor een prikkie in de sale hebt gekocht.

Gewoon een compliment accepteren is dus voor meer mensen lastig. Maar voor iemand met een laag zelfbeeld kunnen complimenten echt vervelend zijn en weerstand oproepen. Als je zelf helemaal niet vind dat je ergens goed in bent dan is het knap verwarrend om dit te horen van een ander.

Mijn therapeut complimenteert mij zo nu en dan heel bewust als ik iets goeds heb gedaan. Ik vind dat heel verwarrend, ondanks dat het eigenlijk super duidelijk is. Het voelt niet alsof ik het goed heb gedaan, omdat er nog genoeg te doen is. Omdat ik naar het grotere plaatje kijk en er nog lang niet ben.

Eerder had ik lang niet altijd in de gaten dat ik een compliment kreeg. Ik lulde er omheen en gaf uitleg waarom en hoe en wat, om maar het compliment te weerleggen.

Nu probeer ik te bedanken en verder mijn mond te houden. Het compliment op me te laten inwerken en te accepteren. Dat is voor mij al uitdaging genoeg.

Je gelooft dat andere mensen beter zijn dan jij

Lang heb ik tegen een heleboel mensen opgekeken en geloofde ik dat andere mensen in mijn omgeving beter zijn dan ik. Dat ze meer wisten, meer voor elkaar kregen, succesvoller waren. Ik zette mezelf automatisch onder de ander.

Als je last hebt van sociale angst en een laag zelfbeeld heb je er een handje van om jezelf te vergelijken met anderen. Doe ik het wel net zo goed als die ander? Hoeveel minder dan de ander ben ik?

Op een of andere manier kun je goed bij een ander zien wat die goed doet, maar zie je het bij jezelf niet. Je lage zelfbeeld laat je geloven dat je niet goed genoeg bent en dat anderen zeker beter zijn.

Lang keek ik op tegen mensen die stoer waren en zichzelf overschreeuwden. Mensen die in mijn ogen zelfverzekerd en stabiel waren. Zo had ik 12 jaar lang een beste vriendin waar ik enorm tegenop keek.

Als zij het ergens niet mee eens was, geloofde ik haar. Als ze haar mening gaf, geloofde ik haar. Ze bepaalde vaak en veel voor ons wat we gingen doen en hoe we dit gingen doen. En ik volgde, want in mijn ogen was zij beter dan ik.

Dat zij haar eigen onzekerheden had en die op haar manier liet zien, dat had ik pas veel later door, toen mijn zelfbeeld begon te verbeteren.

Je raakt enorm overstuur als je kritiek krijgt

Als er iets is waar ik enorm overstuur van kon raken, dan is het wel kritiek. Het is de kern van waar ik bang voor ben, het negatieve oordeel van anderen. Dat kritiek ook opbouwend kan zijn, of niet de waarheid hoeft te zijn kwam niet echt in me op.

In de ogen van iemand met een laag zelfbeeld is elke vorm van kritiek een bevestiging. Zie je wel, ik ben niet goed genoeg. Ik kan dit niet. Mensen vinden mij slecht, dom of onhandig.

Als ik kritiek kreeg voelde ik mijn hart bonzen in mijn borst, de hitte opstijgen in mijn lichaam en voelde ik mijn gezicht rood worden. Soms was het zelfs zo erg dat ik de tranen voelde branden achter mijn ogen. Zo hard kwam de kritiek binnen.

Je geeft jezelf de schuld als er dingen fout gaan

Als er dingen fout gaan waar jij bij betrokken bent, geef je gauw jezelf de schuld. Want het zal vast wel aan jou liggen. Jij bent niet goed genoeg, je bent niet slim genoeg, dus je hebt het vast niet goed begrepen.

Als er iets fout gaat is dat vooral een bevestiging voor jou van wat je al dacht. Jij bent niet goed genoeg. Sorry ligt daarmee op het puntje van je tong. Je voelt je snel schuldig en neemt de schuld van foute situaties snel op je.

Een mooi voorbeeld van jezelf de schuld geven als er dingen fout gaan:

Je knoopt een gesprekje aan met je collega, maar die is snauwerig en onaardig. Het eerste wat je denkt is dat je iets verkeerd hebt gedaan. Je overdenkt je dag en bedenkt wat jij verkeerd hebt kunnen doen waardoor je collega naar je snauwt. Dat deze collega ook met zijn verkeerde been uit bed kan zijn gestapt komt niet eens in je op. 

Dit waren de vijf signalen van een laag zelfbeeld

Een laag zelfbeeld kent nog veel meer signalen. Dit zijn voor mij 5 hele grote signalen waar ik mezelf ook duidelijk in herken. Maar de basis van een laag zelfbeeld is bij allemaal hetzelfde.

Je zelfbeeld ligt ten grondslag aan je gevoelens, gedachten en gedrag. Van daaruit handel je en wordt je lage zelfbeeld zichtbaar. Dat kan op allerlei plekken zichtbaar worden, soms zelfs als je alleen bent.

Door de signalen van een laag zelfbeeld steeds meer te herkennen kun jij aan de slag om je zelfbeeld te verbeteren. Zelfkennis is de basis van jouw herstelproces! Door jezelf te leren kennen en accepteren kun je stappen maken om te groeien.

Liefs,

Linda